TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş, Anayasa’nın değiştirilemez 3. maddesiyle ilgili “Devletin, ülkesi ve milleti ile bölünmez bütünlüğü’ tabiri doğrudur ama bu perspektiften baktığınızda değiştirilmesi gerekir çünkü devletin, ülkesi olmaz. Devletin, milleti olmaz. Bu metin, ‘Milletin, devleti ve ülkesi ile bölünmez bütünlüğü’ şeklinde değiştirilmelidir” demişti. Kurtulmuş’a muhalefetten tepki yağdı, AKP’li bazı isimler de Kurtulmuş’a tepki gösterdi.
Cumhurbaşkanı Başdanışmanı, Cumhurbaşkanlığı Hukuk Politikaları Kurulu Başkanvekili Mehmet Uçum, “Anayasa’nın, ‘Türkiye Devleti, ülkesi ve milletiyle bölünmez bir bütündür’ hükmü madde kenar başlığında da yer aldığı üzere devletin bütünlüğüne ilişkindir. Bir ulusun/milletin ülkesiyle ve devletiyle birlikte varlığını koruması ancak egemen devletin, bütünlüğünü korumasına bağlıdır. Buradaki yaklaşımın ileri sürüldüğü gibi milleti baskılamakla hiç bir ilgisi yoktur. Sistemsel normları geçmişin pratik sorunları üzerinden değerlendirmek temel bir metodoloji yanlışıdır. ‘Türkiye Devleti, ülkesi ve milletiyle bölünmez bir bütündür’ hükmü milleti baskılayan değil, tam tersine bağımsız bir devletin egemenlikle birlikte sahip olduğu ülke ve millet unsurlarını öne çıkaran bir düzenlemedir. Yani Devletin; egemenlik, ülke ve milletten oluşan üç unsurun bütünlüğü olduğuna vurgudur” dedi.
‘Liberal akımların tortusu’
İlk dört maddenin tartışma dışı olduğunu belirten Uçum, şöyle devam etti: “Geçmişin milli devlet karşıtı liberal akımlarının tortusu olan sorunlu görüşleri ileri sürmek yerine ‘Bütünlük İlkesinin’ manasını kavramak gerekir. Bu bağlamda, mevcut düzenlemeyi tartışmayı bir kenara bırakıp ‘Türkiye Cumhuriyeti, devleti, ülkesi ve milletiyle bölünmez bir bütündür’ anlayışıyla öne çıkarmak doğru yaklaşımdır. Böylece Türkiye Devleti’nin milli egemenlik ilkesine dayanması ve üniter yapısı daha da netleştirilir. Ayrıca küresel emperyalizmin ve uzantısı neo liberal siyasetlerin genelde milli devletlere özelde ise Türkiye’ye karşı geliştirdikleri hasmane tavırlara da etkili bir karşı çıkış olur… Türkiye (Cumhuriyeti) Devleti’nin ‘ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğü’ hükmü hem semantik olarak hem de anayasal teori açısından çok doğru bir ifadedir. Tartışmaya açılması hem yersizdir hem de sorunludur. O nedenle ilk dört maddenin diğer esasları gibi bu konu da tartışma dışıdır.”
Numan Kurtulmuş geri adım attı
Kurtulmuş, çıkan tartışmaların ardından geri adım attı. Cenevre’deki Türk Başkolonsluğu’nda yapılan toplantının ardından, gazetecilerin sorusu üzerine şunları söyledi: “İlk 4 maddeyle ilgili bir tartışma söz konusu değildir. Altını çizerek en az yedi sekiz kere söylediğimi hatırlıyorum. İlk 4 madde hakkında tartışmanın başlatılması aslında sürece zarar veren ve vakit kaybettiren bir gelişme olur. Gazi Üniversitesi’ndeki konuşmamda sanki 3. maddeyle ilgili bir mesele gündeme geliyormuş gibi bir yanlış algının oluşturulmaya çalışılması ise en hafif ifadesiyle bir algı meselesidir, algı yönetimidir. Kabul etmem mümkün değil. Konuşmamın hiçbir yerinde 3. madde diye bir şey geçmemiştir. 3. maddeyle ilgili bir tartışma varmış gibi göstermek en hafif tabiriyle haksızlıktır, yanlışlıktır ve bir algı operasyonudur.”
‘Tartışmayı başlattı ve çark etti’
AKP’nin kurucularından, eski bakan ve milletvekili Hüseyin Çelik de sosyal medya hesabından Kurtulmuş’a tepki gösterdi. Çelik, “TBMM, hiç bir dönem bu kadar etkisiz ve yetkisiz olmamıştı. Has Parti başkanı iken Ak Parti’ye ve Sayın Erdoğan’a demediğini bırakmayan Sayın Kurtulmuş, arkadaşlarını satarak AK Parti’ye yamanmış ve bugün Meclis Başkanı! Kendisi 3. madde tartışması başlattı. Ayar verildi! Sonra Çark” dedi. Çelik’in bu sözlerinin samimi olmadığını söyleyenler, Çelik ile Kurtulmuş’un yan yana olduğu anlardan fotoğraf kareleri paylaştı. (istanbullook)
