BENOÎT BRÉVILLE
Bu soru o kadar çok kitaba, toplantıya ve teze konu oldu ki cevabının açıklığa kavuştuğunu düşünebilirsiniz: Aşırı sağa kim, neden oy veriyor? Kırk yıl önceki ilk başarılarının ardından, 2018 yılında Rassemblement National (RN – Ulusal Birlik) adını alan Front National (FN – Ulusal Cephe) siyaset bilimci Alexandre Dezé’nin de gözlemlediği gibi “tartışmasız, son yıllarda en fazla incelenen Fransız siyasi partisi” oldu. (1) 1980’lerden 2017’ye kadar konuyla ilgili en az 210 kitap yayınlandı ve bu ilgi azalmış değil. Peki partinin, geniş bir alanda tutunmasının mantığı nasıl yorumlanabilir? Yükselişi ülkenin sağa kaydığını mı gösteriyor? Seçmenleri ağırlıklı olarak sosyal veya kültürel kaygılarla mı hareket ediyor?
Seçmenleri, RN’ye aynı gerekçelerle oy vermedikleri gibi aynı bağlılığı da göstermiyor; motivasyonları özgeçmişlerine, yaşlarına, sosyal, mesleki ya da coğrafi kökenlerine göre değişiyor… Partinin tüm kesimlere nüfuz ettiği göz önüne alındığında, RN’nin “seçmenlerinden” bahsetmek daha doğru olacaktır. Haziran 2024’te yapılan Avrupa seçimlerinde Jordan Bardella liderliğindeki liste, işçiler arasında yüzde 53, memurlar arasında yüzde 40, yönetici kadrolar arasında ise yüzde 20 (Raphaël Glucksmann (bkz. ÇN) ile aynı oranda) oy alarak, her sosyo-mesleki kategoride birinci sıraya yerleşti. (2) Düşük eğitim seviyesine sahip halk tabanına dayanan RN, aynı zamanda belirli bir burjuva kesiminin desteğini de alabiliyor. Sonuç olarak çoğu akademisyen, genel sonuçlar çıkarmaktan veya geniş kapsamlı analizler yapmaktan kaçınıyor. Bunun yerine seçmen tercihlerinin tüm karmaşıklığını incelemek için belirli mahalleler ya da meslek grupları üzerinde parça parça çalışmalar yapmayı tercih ediyorlar. Medya ise bu tür ayrıntılarla pek ilgilenmiyor.
Le Monde diplomatique Türkçe’nin son sayısında yayımlanan yazının tamamını okumak için abonelik: https://www.lmdturkce.com.tr/abonelik/
